این مقاله درصدد است تا با پاسخ دادن به دو سؤال زیر منجر به نتیجه‌ای شود که از آن به عنوان تحلیل بر زمینه‌های تاریخی – سیاسی نهضت عاشورا یاد می‌کنیم. سؤال اول: چرا این واقعه رخ داد؟ و سؤال دوم: این‌که چگونه به وقوع پیوست؟ پرسش نخست برای این تحقیق اساسی است که در چارچوب مطالعات تاریخی با تأکید بیشتر مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.