آنچه که می‌تواند امام حسین (ع) را در میان همه ادیان آسمانی به عنوان یک الگوی حسنه معرفی و تبلیغ کند این است که او بنده مخلص خدا بود و قدم به قدم زندگی او در جهت رسیدن به رضای الهی برداشته شد. 

ترفندها و نیرنگ‌های معاویه در طول 20 سال خلافت بر مسلمین کار را به جایی رسانده بود که امام حسین (ع) هر چه از گذشته داستان و روایت در حقانیت خود، برادر و پدر گرامیشان بیان می‌کردند آنها نمی پذیرفتند و در نهایت امام (ع) به آنها می‌گوید پس بگذارید از همین راهی که آمدم برگردم.

سیدعلی شجاعی؛ نویسنده آیینی معتقد است که ادبیات عاشورایی کودک و نوجوان از مصادیق ادبیات آئینی است که به دلیل نوپا بودن هنوز راه و روش روشنی در پرداختن به آن تبیین نشده است.

زندگی عرصه مخاطرات و افت و خیزهای زیادی است و اگر نبود چنین فراز و فرودهایی، آرامش پس از آن تحقق پیدا نمی‌کرد. در صحنه صحنه واقعه عاشورا ما با ترس و اضطراب طبیعی انسان روبرو هستیم اما چون یاران سیدالشهدا (ع) در پیوند با ایشان  به آرامش معنوی رسیده اند، لذا مرگ نیز برای آنها عاری از ترس است.

مقتل‌نویسی در دوره قاجار تابع همان جریانی بود که در دوره صفویه وجود داشت و معمولاً آمار و ارقام ارائه شده از سندیت لازم برخوردار نبوده و به نقل از منابعی مطرح شده است که همچون «روضه الشهداء» اغراق آمیز و غیرمنطقی است.

امام حسین (ع) پیش از مرگ معاویه نیز زبان به اعتراض در قبال ظلم و ستم امویان گشوده بود اما با مرگ معاویه و جانشینی یزید، مخالفت ایشان با دستگاه اموی وارد مرحله تازه‌ای شد تا جایی که به هیچ عنوان زیر بار بیعت با یزید نرفت چرا که مهمترین پیامد این امر، سلطنت موروثی به جای خلافت در جامعه اسلامی بود.

یزید در نامه‌ای به حاکم مدینه از او می‌خواهد از بزرگان این شهر به ویژه امام حسین (ع) برایش بیعت بگیرد که در غیر اینصورت گردن آنها را زده و سر ایشان را نزد خود به شام بفرستد.

آیت‌الله عندلیب همدانی که کار تصحیح مقتل «ثارالله» را به انجام رسانده درباره این کتاب گفت: مقتل «ثارالله» صرف یک مقتل نیست و نویسنده در آن تلاش کرده است تا به بررسی نکات تاریخی، رجالی و تحلیل قیام نیز بپردازد.

ریشه حساسیت‌های به وجود آمده در ساختار حکومتی اموی که بعد از مرگ معاویه عنان آن به دست یزید است را باید در اشاراتی که معاویه در وصیت‌نامه خود خطاب به پسرش نوشته، جستجو کرد.

براساس شواهد و مدارک تاریخی شمشیری که سیدالشهدا (ع) در عاشورا به دست داشتند، همان شمشیری است که پیامبر (ص) از آن در غزوات صدر اسلام استفاده کردند.