«اسلم بن عمرو» در جریان ورود مسلمانان به ایران به اسارت گرفته و به کوفه برده شد. پس از شهادت امام حسن (ع)، توسط سیدالشهدا (ع) خریداری و سپس آزاد شد و به فرزند بزرگوارشان امام سجاد (ع) بخشیده شد.

امام حسین (ع) خطاب به بشر فرمودند: بیعتم را از تو برداشتم، بر و برای رهایی فرزندت تلاش کن. اما بشیر نپذیرفت و در پاسخ به امام عرض کرد: سزاوار است که درندگان بیابان مرا زنده زنده بدرند، اگر شما را رها کنم و آسوده‌خاطر باز گردم. 

 امام پیش از حرکت به سمت کربلا و هنگام حضور در مکه نامه‌ای به سران قبایل بصره نوشتند و توسط سلیمان بن رزین به ایشان ارسال نمودند.

دو جوان جابری گریان نزد مولای خود امام حسین (ع) آمدند. حضرت نگاهی به این دو جوان کردند و فرمودند: برادر زاده‌هایم، چه چیز شما را به گریه انداخته است؟ امیدوارم به زودی چشم‌تان روشن شود.

بسیاری از شهدای کربلا که نامشان در مقاتل ذکر نشده و حتی در اصل حضورشان در واقعه کربلا تردید وجود دارد، در این بخش به تفصیل معرفی شده است.

یکی از شهدای کربلا که در زیارت ناحیه مقدسه از وی نام برده شده و بر او درود فرستاده شده است «قارب» فرزند عبدالله است. مادر وی «فکیهه» از بانوانی است که زینب کبری (س) را از مکه تا کربلا و پس از ان تا شام همراهی کرد.

هنگامی که امام می‌خواستند لشکر خود را سازماندهی کنند، فرماندهی کل را مشخص کرده و پرچم را به دست حضرت ابالفضل (ع) سپردند، فرماندهی جناح راست و چپ سپاه را نیز مشخص کردند  اما پرجم جناح راست را به کسی ندادند و فرمودند: «این پرچم صاحبی دارد که خواهد آمد.»

برخی از شهدای کربلا از زمره غلامانی بودند که توسط حضرت علی (ع) و خاندان ایشان خریداری و سپس در راه خدا آزاد می‌شدند می شدند، اما خود این غلامان ترجیح دادند در کنار این خاندان بمانند و به ایشان خدمت کنند.

«روضه الشهداء» اثر گرانسنگ ملا واعظ کاشفی که در آن به مقاتل عاشورا پرداخته شده است از سوی انتشارات علمی و فرهنگی با ویرایش حسن ذوالفقاری به طبع رسید.

کتاب «شرح اسم ماه» شرح حال شهدای خاندان بنی‌هاشم در کربلا است که به قلم «حسین سرو قامت» نوشته و روانه بازار کتاب شده است.