کرب و بلا: در میان روایات رسیده از ناحیه ائمه اطهار (ع)، روایات بسیاری در باب اهمیت زیارت سیدالشهدا (ع) به چشم می‌خورد اما شاید جای سوال باشد که دلیل تأکید امام عسکری (ع) به زیارت اربعین آن هم به عنوان علامتی از علامات مومن چیست؟

«حجت‌الاسلام کاشانی» در تبیین این موضوع بر نقش بی‌بدیل آن امام همام در احیای مناسک شیعی به طور اعم و به‌ویژه زیارت سیدالشهدا (ع) به طور اخص تاکید می‌کند.

 

 این پژوهشگر تاریخ اسلام می‌گوید از هریک از حضرات معصومین روایات متعددی در بیان توصیه به زیارت امام حسین (ع) رسیده است اما تاکید امام عسکری بر تجمیع شیعیان در ایام خاص زیارتی از جمله اربعین به این دلیل است که پس از شهادت امام حسین (ع) بویژه ایام امامت امام صادق (ع)، شیعیان برای تشرف به زیارت حسین بن علی (ع) در محدودیت شدیدی به سر می‌بردند و این اختناق حاکم بر جامعه از سوی خلفای آن دوران موجب شده بود شیعیان مخفیانه به زیارت قبر مطهر بروند. زیارت مخفیانه زیارت متفرق و فردی است و هرچند خواص خود را دارد اما به هرحال زیارت فردی است و هنوز به یک شعیره تبدیل نشده است.

 

به گفته حجت‌الاسلام کاشانی، در دوران امام هادی (ع) نیز دستگاه حاکمه دستور تخریب قبر مطهر سیدالشهدا (ع) داد و امام به جهت اینکه نام و یاد کربلا و زیارت امام حسین (ع) از بین نرود، به زیارت حتی انفرادی دستور می‌داد.

 

وی در ادامه افزود: در دوران امام عسکری (ع) علیرغم دشمنی خلفای عباسی با امام، بواسطه کاهش قدرت قاهره دوران متوکل و کم رمق شدن عباسیان برای قتل شیعیان، امام عسکری (ع) دستور به زیارت اربعین دادند. یعنی زیارت در روزهای خاص.

 

به گفته حجت‌الاسلام کاشانی وقتی منسکی مثل زیارت در روزهای خاص ایجاد می‌شود، یعنی مردمی که می‌توانند 365 روز به زیارت بروند، در چند روز خاص دعوت به زیارت می‌شوند به این دلیل که جمعیت می‌رود و این‌طور جمع شیعه دیده می‌شود.

 

پژوهشگر تاریخ اسلام احیای مناسک را از موارد مورد توجه و اهتمام ائمه اطهار (ع) عنوان کرد و افزود:  مناسک جمعی از آن جهت حائز اهمیت است که ایجاد فرصت و قدرت می‌کند و احیای مناسک شیعی از جمله زیارت امام حسین (ع) در اربعین، یکی از کارهایی بود که حضرت عسکری (ع) آن را مدیریت کردند و این امانت امروز به دست ما رسیده است.