به گزارش کرب و بلا، جایگاه شعر در هیئات مذهبی موضوعی بود که در برنامه تلویزیونی «روایت هیئت» با حضور دو تن از شاعران کشور؛ « هادی جانفدا» شاعر آئینی و «مهدی زنگنه» شاعر و نوحه‌سرای اهل‌بیت (ع) بررسی شد.

 

جانفدا در بخشی از سخنان خود از مقوله شعر به عنوان مهم‌ترین عنصر هویت‌ساز شیعه و فرهنگ‌سازی ایران اسلامی یاد کرد و با تأکید بر ضرورت کار حرفه‌ای در این زمینه اظهار داشت: امروز دنیا به دنبال گرایش‌ها و تخصص‌های علمی حرکت می‌کند و ما در این دنیای علمی و تخصصی نیازمند کار حرفه‌ای هستیم و باید برای شعر آئینی و ستایشگری دانشکده‌ای تأسیس شود.

 

وی عوام‌زدگی را یکی از مهم‌ترین تهدیدهای شعر آئینی دانست و خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه کرد که شعر عامیانه با شعر عوام‌زده تفاوت دارد. متأسفانه فضای شعرها در 60 تا 70 درصد از هیئت‌ها عوام‌زده است. این آسیب هم از لحاظ زبان شعر و فرم و هم از لحاظ محتوا وجود دارد و سرودن اشعار آئینی عوام‌زده ما را از معارف اصیل شیعی دور می‌کند.

 

به گفته این شاعر آئینی، یکی از ایرادات و تهدیدهایی که شعر آئینی را به خطر می‌اندازد این است که امروز برخی از شعرای جوان، عرصه شعر اهل‌بیت (ع) را با عرصه آزمون و خطا اشتباه می‌گیرند. در حالی که در گذشته شاعران ابتدا با حضور در انجمن‌های ادبی، سطح شعر خود را به جایگاه بالایی می‌رساندند و سپس برای عرض ارادت به آستان خاندان عصمت و طهارت (ع) شعر می‌سرودند. اما اکنون با ظهور رسانه‌های نوین همچون فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، افراد قبل از آن‌که به سطح مطلوبی از برسند، وارد عرصه شعر ستایشگری و اهل‌بیت می‌شوند و سروده‌های خود را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند.

 

 در بخش دیگری از این برنامه «مهدی زنگنه»، شاعر و نوحه‌سرای اهل‌بیت (ع) به بعضی از تهدیدها و آسیب‌های شعر آئینی در عصر حاضر اشاره کرد و گفت: با وجود فرصت‌های بسیار برای رشد و تعالی شعر آئینی، تهدیدهای بسیاری نیز وجود دارد. اولین تهدید شعر آئینی، نَفس است؛ انسان در هر عرصه‌ای که وارد می‌شود مکن است درگیر نفسانیات شود.

 

وی در ادامه افزود: یکی دیگر از آسیب‌هایی که در عصر حاضر می‌تواند شاعران جوان آئینی را تهدید کند، کار نابلدی و نداشتن تخصص است. بر همین اساس امروز شاهد اتفاقات غیرتخصصی در شعر هیئت و سایر ارکان هیئت هستیم که صدمات بسیاری را از این ناحیه متحمل شده‌ایم.

 

این نوحه‌سرا تصریح کرد: در ساختار سنتی، هیئت به عنوان قدیمی‌ترین نهاد و ارگان فرهنگی شیعه شناخته می‌شد. شاید در آن زمان دانشگاه و محل تحصیل برای افراد وجود نداشت، اما شاعران به خوبی سلسله مراتب را طی کرده و به جایگاه مطلوب می‌رسیدند.

 

زنگنه با ابراز تأسف از نبود جایگاه مناسب شعر آئینی در ساختار نوین اظهار داشت:  امروز در ساختار نوین، تخصص‌محوری رسمیت پیدا کرده و باید جایگاه شعر و به‌خصوص سروده‌های آئینی در این فضا مشخص شود و متأسفانه جایگاه و ساختار مناسبی برای شعر آئینی در این عصر وجود ندارد. به عنوان مثال در شهر بزرگ تهران به عنوان پایتخت کشور، به ندرت بتوان چند انجمن ادبی ثابت پیدا کرد که شاعران آئینی بتوانند آثار خود را در آنجا عرضه کنند؛ در حالی که شاهد تولید بسیاری از محصولات ادبی هیئتی هستیم که معلوم نیست این اشعار به چه صورت هدایت خواهند شد.

 

این مرثیه‌سرا در بخش پایانی سخنان خود اشعار قدیمی را موردتوجه و مطلوب عموم مردم دانست و با اشاره به اینکه امروزه عوام‌زدگی گریبان‌گیر اشعار آئینی و اهل‌بیتی شده و به عنوان یک تهدید این عرصه را به خطر انداخته است تصریح کرد: وقتی صحبت از شعر عوامانه می‌شود منظورمان شعر عامیانه نیست. یعنی امروز ظاهر و روبنای اشعار و سروده‌ها را خوب و زیبا جلوه می‌دهیم اما از فهم مردم کوچه و بازار نسبت به اهل‌بیت (ع) عقب هستیم. برخی از اشعار و سروده‌ها به‌گونه‌ای است که حتی مردم کوچه و بازار در مورد اهل‌بیت این‌گونه سخن نمی‌گویند.