کرب و بلا: شاید در تهران کمتر جلسه درس اخلاقی را سراغ داشته باشیم که کوچک و بزرگ، پیر و جوان و زن و مرد ساعت‌ها مشتاقانه پای درس منبری جلسه بنشینند؛ مانند آنچه در جلسات اخلاق «آیت‌الله آقا مجتبی تهرانی» شکل گرفت. جلساتی که از سال 51 در مسجد جامع بازار تهران پا گرفت و خیلی زود آوازه آن نه تنها در شهرهای ایران که خارج از ایران نیز پیچید و دوستداران این مباحث از نقاط مختلف سعی می‌کردند خود را به تهران برسانند و در کلاس درس این استاد برجسته شرکت کنند.

 

«مجتبی شهید کلهری» معروف به آقا مجتبی تهرانی 15 فروردین‌ماه سال 1316 در تهران متولد شد. پدرش «میرزا عبدالعلی تهرانی» از شاگردان «آیت‌الله حائری یزدی» بود. آقا مجتبی از کودکی و به توصیه پدر برای تحصیل علم راهی مکتب شد و البته تحصیلات خود را در مدرسه حاج ابوالفتح تهران هم دنبال کرد.

 

وی دروس مقدمات را در مدت اقامتش در مشهد مقدس فرا گرفت و سپس راهی قم شد و در محضر بزرگانی چون آیات عظام «محقق داماد»، «بروجردی»، «گلپایگانی» و... بهره برد و در همان سال‌های جوانی مفتخر به کسب درجه اجتهاد شد.

مقصد بعدی آقا مجتبی؛ نجف اشرف و همجواری با امیرمؤمنان (ع) بود که به منظور شرکت در کلاس‌های درس آیت‌الله خمینی (ره) و دیدار ایشان صورت گرفت  و در آنجا از محضر دیگر علمای نجف از جمله «سیدمحسن حکیم» و «آیت‌الله خویی» بهره برد.

 

آیت الله تهرانی به واسطه ویژگی‌های بارز علمی و شایستگی‌های اخلاقی و نیز اعتمادی که امام خمینی در زمان حیات خود نسبت به ایشان داشتند، برای تصدی مسئولیت‌های سیاسی  و کشوری پیشنهادهایی داشت اما همیشه از پذیرش اینگونه مسئولیت‌ها سرباز زد و تعلیم علوم دینی را ارجح می‌دانست.

 

افتخارم این است که نوحه‌خوان امام حسینم

از جمله جلسات پر مخاطب آقا مجتبی، محفل روضه‌ای بود که ایشان سال‌ها در ایام محرم و صفر برگزار کرد. جلساتی که بواسطه طرح مباحث متکی بر منابع و معارف غنی اسلامی رنگ و بویی فراتر از جلسات روضه و وعظ معمول داشت.

 

آقا مجتبی در طول سال‌ها برگزاری جلسات ماه محرم وصفر، تلاش کرد با مروری بر کلمات و جملات امام حسین (ع) در طول حرکت از مدینه تا کربلا، نخست چارچوبی از اهداف و ابعاد قیام سیدالشهدا (ع) را ارائه کرده و در گام بعد با استناد به آیات قران و متن روایات اهل‌بیت (ع) به تبیین نهضت عاشورا از ابعاد فقهی، سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و عرفانی بپردازد.

حاصل این مباجث و جلسات ده‌ساله سخنرانی حاج آقا مجتبی تهرانی در قالب دوره ده‌جلدی با عنوان «سلوک عاشورایی» و یادگار ارزشمندی از این استاد اخلاق  جمع‌آوری و منتشر شده است.

 

اهمیت برگزاری اینگونه جلسات برای حاج آقا مجتبی به حدی بود که با وجود درجات بالای علمی، معنوی، تربیت شاگردان، تزریق روح معنوی به جامعه و محبوبیت میان خاص و عام اما اهتمام و.یژه‌ای به حضور در مجلس روضه سیدالشهدا (ع) داشت. به گونه‌ای که یکی از نزدیکان ایشان در خاطرات خود نقل می‌کند: «حاج‎آقا مجتبی تهرانی با آن‎همه افتخارات و عزتی که نزد خدا و مردم پیدا کرده بود، می‎فرمود: من افتخارم این است که نوحه‎خوان امام حسین باشم.»*

 

این چهره برجسته و استاد اخلاق دی ماه سال 91 همزمان با ایام اربعین حسینی دیده از جهان فرو بست و در جوار حضرت عبدالعظیم حسنی آرام گرفت.

 

 

___________________________________________________________________________________

*هاطرات آیت الله تهرانی، موسسه پژوهشی و فرهنگی مصابیح‌الهدی.