کرب و بلا: یکی از اشتراکات تمام ادیان ابراهیمی؛ اعتقاد به ظهور منجی در عصر آخرالزمان است و در هریک از این ادیان با بیان ویژگی‌هایی، منجی معرفی و نسبت به ظهور ایشان بشارت داده شده است.

اما مفهومی به نام ظهور و عصر آخرالزمان از اختصاصات دین اسلام و مذهب شیعه است و روایات متعددی نیز در این باب از پیامبر خاتم و سپس ائمه اطهار (ع) نقل شده و تلاش ویژه‌ای جهت معرفی و تاکید بر وجود آخرین امام صورت گرفته است.

 

خطبه شریف غدیر از جمله اسناد موثقی است که به ویژگی‌های امام عصر (عج) به عنوان منتقم خون فرزندان علی (ع) در کلام رسول خدا تصریح دارد. پیامبر اسلام در بخشی از خطبه غدیر که می‌توان آن را قله معرفتی این خطابه تاریخی نامید، پس از معرفی جانشینان پس از خود به معرفی مهدی (عج) به عنوان آخرین وصی پرداخته است. ایشان به ادامه نسل امامان اشاره می‌کند و می‌فرماید: «ای مردم، بعد از من علی و سپس فرزندان از نسل او که امامان هدایت‌‌اند، به حق هدایت می‌‌کنند و به یاری حق به عدالت رفتار می‌‌کنند.»

 

همچنین در فرازی دیگر از خطبه غدیر از امام مهدی (عح) به عنوان منتقم خون اولیاء خدا نام برده و فرمودند: «بدانید که اوست گیرنده انتقام همه خون‌های اولیاء خدا. اوست یاری دهنده دین خدا.»1

 

البته رسول خدا پیش از واقعه غدیر نیز بارها بر ادامه نسل امامان تا امام دوازدهم اشاره کرده بود؛ از جمله در روایتی از اباعبدالله الحسین (ع) چنین نقل شده است که فرمود: « بر جدم رسول خدا که درود و سلام خدا بر او باد، وارد شدم، پس ایشان مرا بر زانوی خود نشانده و فرمود: ای حسین! خداوند از نسل تو  امامان را برگزیده است که نهمین نفر از ایشان قیام کننده آنهاست و همه آنان در پیشگاه خداوند از نظر فضیلت و جایگاه برابر هستند.»2

 

تاکید بر قیام آخرین وصی از نسل سیدالشهدا (ع) در روایت دیگری از رسول خدا چنین بیان شده است که فرمودند: «... خداوند از فرزندان امام حسین (ع) امامانی قرار داده است که امر مرا بر پا می‌دارند. نهم آنان قائم خاندان من، مهدی امتم می‌باشد. او در سیما و گفتار و کردار، شبیه‌ترین مردمان به من است که پس از غیبتی طولانی و سرگردانی و سردرگمی مردم، ظاهر می شود و آنگاه امر خدا را آشکار می سازد... .»3

 

نظیر این‌گونه روایات در معرفی آخرین وصی و باقی مانده از نسل علی (ع) در کتب و منابع تاریخی مستند، بسیار بیان شده است. خبر دادن از مهدی موعود (عج) برای آن مردمی که قبول ولایت امیرالمؤمنین (ع) برایشان سنگین بود، بیانگر آینده‌نگری اسلام و برنامه بلندمدت دین الهی برای مسلمان است. اگرچه برخی با وجود آنکه در غدیر با علی (ع) بیعت کردند؛ خیلی زود پیمان شکستند و بعدها نیز وصیت رسول خدا در خصوص چنگ زدن به ریسمان قرآن و اهل‌بیت (ع) را نادیه گرفتند، اما در طول زمان حقایق برای نسل‌ها روشن گشت و از‌ آنجا که کارها به دست خداوند است، به طور حتم قیام کننده بر حق ظهور خواهد کرد و این وعده الهی محقق خواهد گشت که : «...  وَانْتَصَرُوا مِنْ بَعْدِ مَا ظُلِمُوا ۗ وَسَیَعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَیَّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُونَ»4

 

____________________________________________________

پی‌نوشت‌ها:

1- متن خطبه غدیر

2- القندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ص 590، به نقل از موسوعه کلمات الامام الحسین(ع)، ص 659، ح 688.

3- کمال الدین و تمام النعمه، ج 1، ص 257؛ عصر زندگی و چگونگی آینده انسان و اسلام، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، صص 36-35.

4- سوره شعراء، آیه 227