کرب و بلا: حوادث گوناگون تاریخ اسلام ازجمله نوع حکومت‌داری امیر مؤمنان حضرت علی (ع) و یا قیام سیدالشهدا (ع) عرصه بروز و ظهور میزان ایمان و ثبات قدم افرادی است که شهادتین گفته و به اسلام گرویده‌اند. چه بسیار افرادی که در سخت‌ترین مهلکه‌ها به امام زمان خود وفادار ماندند و متأسفانه افرادی نیز به‌واسطه سستی ایمان و ضعف بصیرت با کوچک‌ترین عاملی به ورطه هلاکت و عاقبت به شری سقوط کردند. ازجمله این افراد «قعقاع بن ثور ذهلی» است.

 

وی از یاران حضرت علی (ع) بود. وی بعد از سال 35 هـ. ق و در زمان خلافت آن حضرت، مدتی کارگزار شهر «کشکر» قدیمی‌ترین شهر مسیحی نشین در عراق بود.

قعقاع سپس از طرف حضرت علی (ع) به‌عنوان استاندار شهر «میسان» انتخاب شد. میسان شهری بود بین بصره و واسط که در زمان خلافت عمر بن خطاب، فتح شد. قعقاع در مدت حضورش در سمت استانداری میسان، به‌واسطه حب ثروت از حیطه وظایف اصلی خود پا را فراتر گذاشت و با دخل و تصرف غیرقانونی در اموال بیت‌المال، شرع به جمع‌آوری ثروت کرد.

 

به گفته برخی منابع تاریخی، وی مقادیر زیادی از اموال بیت‌المال را به‌عنوان مهریه همسرش قرار داد و هنگامی‌که خبر فساد مالی و اخلاقی قعقاع به علی (ع) رسید و حضرت از احوال او مطلع شد، به‌شدت از او انتقاد کرد. قعقاع ترسان و هراسان از عدالت حضرت علی (ع) با خیانت به امام مسلمین، آن حضرت را رها کرد و به معاویه ملحق شد.

 

این خیانت و سیر سقوط قعقاع ادامه داشت تا اینکه در سال 60 هـ. ق، از طرف عبیدالله بن زیاد مأموریت پیدا کرد تا قیام جناب مسلم بن عقیل و یارانش را سرکوب کند. وی همراه شبث بن ربعی، حجار بن ابجر، شمربن ذی الجوشن و محمد بن اشعث، علیه مسلم اقدام کرده و مردم را از یاری او بازداشتند و با مسلم جنگیدند و او را تسلیم ابن زیاد کردند.

 

همچنین نام قعقاع بن ثور ذهلی در لیست هفتادنفره افرادی نیز ذکر شده است که جهت از میان برداشتن و دستگیری «حجر بن عدی» از یاران صدیق و باوفای حضرت علی (ع) استشهادنامه فرستاده والی کوفه را امضا کرد.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

منابع:

- ویکی شیعه

- سیمای کارگزاران علی (ع)

- نفس المهموم

- الدرجات الرفیعه، سید علی خان، ص 427