به گزارش پایگاه تخصصی امام حسین علیه‌السلام کرب‌وبلا؛ تاریخ نگاری مقتل، رابطه ای تنگاتنگ با تاریخ نگاری اسلامی دارد. از این رو، پرداختن به اجزا و پیگیری علت ها و عوامل آن یکی از ضروریات امر تحقیق حوزه ی فرهنگ دینی است. مولف محترم در این اثر که در پنج فصل با عناوین ذیل سامان یافته است؛

فصل اول: تعاریف

فصل دوم: بررسی علل، عوامل، زمینه ها و مولفه های (شکلی و محتوایی) تاریخ نگاری مقتل

فصل سوم: شرخ آثار تاریخ نگاران مقتل

فصل چهارم: گزارش مقاتل در جوامع روایی

فصل پنجم: آسیب شناسی در تاریخ نگاری مقتل

به بررسی مقتل نگاری از آغاز تا پایان سده ی پنجم هجری پرداخته و منابع و گزارش ها را نقد و تحلیل کرده است.

FNhPq1537758356.jpg

بررسی تفات های اصلی تاریخ نگاری مقتل؛ تأثیرپذیری از آثار و تأثیر گذاری بر آن ها؛ تشخیص گزارش های درست از نادرست؛ شناسایی مؤلفه های اصلی و بررسی برخی آسیب ها از جمله عرصه هایی است که نویسنده به آن ها پرداخته است. همچنین ورود به مقتل های مربوط به سایر ائمه هدی از ویژگی های این اثر محسوب می شود. تحقیق در این کتاب به روش کتابخانه ای و میدانی بوده است و شیوه ی تحقیق نیز، بر مبنای تحلیل گزارش های در منابع مقتلی است.

نگارش مقتل از امتیازهای مهم در مکتب کوفه بوده است که در گزارش ها و روایت های اخباریان مشهور این مکتب، دیده می شود. این مجموعه روایت ها، گاه به شکل کتابی مستقل، تحت عنوان مقتل یا روایتی منفرد در همین موضوع و گاه در ضمن آثار دیگر به ما رسیده است.

وجه مشترک همه ی آن ها، یکسان بودن از جهت شکل و محتواست. علل، عوامل و زمینه های اصلی این نوع از تاریخ نگاری، علاوه بر ویژگی های مکتب عراق، برگرفته از نگرش دینی راویان و مورخان از یک سو و تأثیر گرفته از روحیه ی رزمجویانه در مسئله ی نبردهای داخلی در درون حاکمیت ازسوی دیگر است.

از همین رو شرح نبردها دست مایه ی اصلی نوشته های مقتلی گردیده است. نتیجه ی عادی این گزارش ها، پدیدار شدن آثاری است که به عنوان مقتل از آن یاد می شود. بررسی شیوه ی این گزارش ها و تفاوت های موجود در آن، ما را به تأثیر پذیری محتوای مقتل از ادبیات رایج در ایام العرب وآثار موجود در نظام نامه ادبیاتی ایران در عهد عباسیان آگاه می سازد.

شناختن مرز بین گزارش های موجود در جوامع روایی و منابع تاریخی در مقتل نیز از رسالت های مهم این پژوهش می باشد. همچنین در صدد ارائه ی راه هایی مطمئن برای رسیدن به حلقه های گم شده ی گزارش های مقتلی است که به هر دلیل دست ما نرسیده است. ولی قرائن پیرامونی به اصل وجود آن گواهی می دهد. در نهایت، این رساله در صدد شناخت مولفه های مهم تاریخ نگاری مقتل و ارائه ی روش هایی است که آسیب های وارده به این بخش را به پایین ترین حد برساند.

لازم به ذکر است که کتاب؛ مقتل نامه: شیوه های تاریخ نگاری مقتل از آغاز تا پایان قرن پنجم ه.ق، به قلم  بهاء الدین قهرمانی نژاد شایق نگارش و انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آن را منتشر کرده است.