به گزارش پایگاه تخصصی امام حسین علیه‌السلام کرب‌وبلا؛ تعداد چاپ و شمارگان کتاب‌ها در بازار نشر همیشه نمی‌تواند ملاک و معیاری برای ارزیابی محتوای مطلوب و خوب یا بد یک اثر باشد، چرا که وضعیت بازار نشر کشور به‌ ویژه در دهه‌های اخیر نشان داده که در بسیاری موارد آثاری به چاپ‌های متعدد رسیده و در شمارگان بالا منتشر شده‌اند که محتوای چندان درجه یکی نداشته و چه بسا دارای ایرادات بسیاری نیز باشند. اما موارد متعددی نیز بوده که آثاری به چاپ‌های بسیار بالا رسیده‌اند و دلیل این امر نیز کیفیت بسیار خوب اثر یا ویژگی‌‌های خاص آن بوده است.

براساس آمار مؤسسه خانه کتاب در یک سال گذشته، 657 عنوان کتاب با موضوع عاشورا و امام حسین (ع) در کشور منتشر شده که در جدول‌هایی جداگانه این آثار به ترتیب بیشترین نوبت چاپ و بیشترین شمارگان مرتب شده‌اند. شاید حضور کتابی هم‌چون «حماسه حسینی» با 97 نوبت چاپ در صدر این جدول،‌ چندان عجیب نباشد، چرا که جدا از محتوا و موضوعات مهمی که در این اثر مطرح شده، این مباحث از سوی شخصیتی بیان شده‌اند که شیوه تفکر و وجهه بالای علمی او بر هیچ‌کس پوشیده نیست.

جدول بیشترین نوبت چاپ/ صدر در اختیار آثار تحلیلی

 

ردیف

عنوان

پدیدآورنده

ناشر

سال

تعداد صفحه

شمارگان

نوبت چاپ

1

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1397

416

2000

97

2

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

416

1000

96

3

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

416

2000

95

4

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

416

1500

94

5

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

416

2000

93

6

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

416

2000

92

7

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

416

2000

91

8

حماسه حسینی (سخنرانی‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

416

1500

90

9

حماسه حسینی (یادداشت‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

308

1000

74

10

حماسه حسینی (یادداشت‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

308

1000

73

11

حماسه حسینی (یادداشت‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

308

1500

72

12

حماسه حسینی (یادداشت‌ها)

مرتضی مطهری

صدرا

1396

312

2000

71

13

پس از پنجاه سال پژوهشی تازه پیرامون قیام امام حسین (ع)

سید جعفر شهیدی

دفتر نشر فرهنگ اسلامی

1396

220

2000

52

14

در کربلا چه گذشت؟ ترجمه نفس‌المهموم

عباس قمی
مترجم: محمدباقر کمره‌ای

مسجد مقدس جمکران

1396

690

3000

34

15

اشک روان بر امیر کاروان

جعفربن حسین شوشتری
مترجم: سیدمحمدحسین شھرستانی

ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎتی دار اﻟﻜﺘﺎب (ﺟﺰاﻳﺮی)

1396

524

1500

29

16

سوگنامه سالارشھیدان؛
ترجمه«لھوف» سیدبن طاووس

علی‌بن موسی‌بن طاووس
مترجم:
علیرضا رجالی تھرانی

نبوغ

1396

280

2000

23

17

حسین وارث آدم

علی شریعتی

بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی
ﺷﺮﻛﺖ اﻧﺘﺸﺎرات ﻗﻠﻢ

1397

398

500

22

18

خلاصه کتاب قیام امام حسین (ع)

سید جعفر شهیدی

دفتر نشر فرهنگ اسلامی

1396

80

2000

20

19

سخنان حسین بن علی (ع) از مدینه تا کربلا

محمدصادق نجمی

بوستان کتاب قم

1396

416

500

20

20

زندگانی امام حسین (ع)

سید هاشم رسولی

دفتر نشر فرهنگ اسلامی

1397

608

1000

19

 

نکته جالب در جدولی که براساس بیشترین نوبت چاپ تنظیم شده این است که برخلاف تصور بسیاری، 20 رکورد نخست این جدول کتاب‌هایی به‌ غیر کتاب‌های ادعیه و زیارت‌نامه بوده است. این نشان می‌دهد که اگر در این حوزه محتوای خوب، ارزشمند و قابل اعتماد ارائه شود، مخاطبان خود را دارد و با استقبال مواجه می‌شود.

«حماسه حسینی»، «پس از پنجاه سال پژوھشی تازه پیرامون قیام حسین (ع)»، «در کربلا چه گذشت؟»، «اشک روان بر امیر کاروان»، «سوگنامه سالار شھیدان»، «حسین وارث آدم»، «خلاصه کتاب قیام حسین (ع)»، «سخنان حسین بن علی (ع) از مدینه تا کربلا» و «زندگانی امام حسین (ع)» کتاب‌های صدرنشین جدول کتاب‌های عاشورایی با بیشترین نوبت چاپ هستند.

 

«حماسه حسینی»/ مرتضی مطهری


کتاب «حماسه حسینی» کتابی مشتمل بر سخنرانی‌ها و یادداشت‌های شهید مرتضی مطهری درباره واقعه کربلا و به‌ ویژه تحریفات مرتبط با اخبار آن است. این کتاب در چاپ‌های اولیه در سه جلد منتشر شد، ولی چاپ‌های بعدی آن به‌ صورت دوجلدی به زیور طبع آراسته شد. «حماسه حسینی» با عنوان «الملحمه الحسینیه» به عربی نیز ترجمه شده است.

از نظر مطهری عوامل تحریف عبارتند از: اغراض دشمنان، تمایل به اسطوره‌سازی و تحریک احساسات مردم از طریق جعل. وی پس از تقسیم تحریف به لفظی و معنوی از این گلایه دارد که هر دو نوع تحریف در حادثه عاشورا راه یافته است. شهید مطهری تحریف معنوی را خطرناک‌تر از تحریف لفظی و نقل قطعات تاریخی نادرست می‌داند، زیرا بدون این‌که از لفظ بکاهد و آن را کم یا زیاد کند، حادثه و سخن را به گونه‌ای توجیه و تفسیر می‌نماید که برخلاف معنای واقعی آن باشد.

 

«پس از پنجاه سال پژوھشی تازه پیرامون قیام حسین (ع)»/ جعفر شهیدی

 

سید جعفر شهیدی، تحقیق و نگارش این کتاب را در سال 1330 انجام داده و کتاب را در سال 1357 با قلمی شیوا، متقن و مستند به منابع اصیل تاریخی به رشته تحریر درآورد و تاکنون دفعات متعدد به چاپ رسیده است. هر چند بیان حقایق تاریخی بخش عمده کتاب را تشکیل می‌دهد اما نوع مواجهه مرحوم شهیدی با تاریخ در تحلیل حادثه عاشورا نو و بدیع است.

وی در این کتاب بیش از آن‌که در جست‌وجوی چگونگی آن رخداد عظیم باشد، به دنبال چرایی حادثه عاشورا بوده است. این کتاب، نه روایت زندگی امام حسین (ع)، بلکه تحلیل و علت‌شناسی عاشوراست.

 

«اشک روان بر امیر کاروان»/ جعفر شوشتری

کتاب «اشک روان بر امیر کاروان»، شرح و ترجمه کتاب «خصائص الحسینیه» ازجمله آثار گران‌سنگ علامه شیخ جعفر شوشتری است. مؤلف با استناد به قرآن و جوامع روایی و تاریخی شیعه و اهل سنت، به بیان ویژگی‌‌های امام حسین (ع) پرداخته است. ویژگی‌‌های امام حسین (ع) از آغاز تا فرجام آفرینش، ارزش‌‌های اخلاقی، ویژگی‌ها و ارزش‌‌های اخلاقی امام در روز عاشورا، الطاف خاص خداوند به آن حضرت، محبت به ایشان، زیارت و گریه بر امام حسین (ع)، امام در ارتباط با قرآن و کعبه و امام حسین (ع) و پیامبران، برخی از مهم‌ترین محورهای مورد بحث در کتاب است.

 

«حسین وارث آدم»/ علی شریعتی


کتاب «حسین وارث آدم» اثر دکتر علی شریعتی، حاوی هشت سخنرانی ایراد شده در سال‌های 1349 و 1350 شمسی در حسینیه ارشاد بوده که عنوان آن از زیارت وارث الهام گرفته شده است. سخنرانی‌های این کتاب، ابتدا در جزوه‌های مستقل منتشر و بعدها در یک مجلد چاپ شده است. «حسین وارث آدم»، واقعه کربلا را چکیده و خلاصه تمام درگیری‌های تاریخ از زمان فرعون تا خود امام حسین (ع) می‌داند که بر ضد تثلیث فرعون و قارون و بلعم (زر و زور و تزویر) شوریده است.

 

«سخنان حسین بن علی (ع) از مدینه تا کربلا»/ محمدصادق نجمی


آیت‌الله محمدصادق نجمی، در این کتاب تلاش کرده متن سخنان امام حسین (ع) را از آغاز حرکت از مدینه تا هنگام شهادت، به ترتیبی که آن حضرت در مناسبت‌های مختلف ایراد کرده، برگرفته از منابع مختلف ثبت کند. علاوه بر متن عربی سخنان امام حسین (ع)، توضیح لغات، ترجمه و شرح متن سخنرانی درج شده است. بیان دقیق فرمایشات آن حضرت از مدینه تا کربلا و بررسی برخی از موارد مبهم تاریخی، ازجمله امتیارات این کتاب است.

کتاب «سخنان حسین بن علی (ع) از مدینه تا کربلا» تاکنون به زبان‌های اردو، ترکی استامبولی و روسی ترجمه شده است.

 

«در کربلا چه گذشت؟»/ شیخ عباس قمی


«در کربلا چه گذشت؟»، ترجمه فارسی کتاب «نفس‌المهموم» اثر مرحوم شیخ عباس قمی است. این کتاب را می‌توان یکی از بهترین و معتبرترین مقاتل شیعیان دانست که درباره زندگی امام حسین (ع) و حادثه عاشورا نوشته شده است. کتاب از ولادت امام حسین (ع) آغاز شده و بعد از بررسی تولد و کودکی ایشان، در ویژگی‌های آن حضرت و آن‌گاه وقایع بیعت تا مرحله شهادت امام از اول تا به آخر را شرح می‌دهد. این کتاب را حاج میرزاابوالحسن شعرانی و هم‌چنین آیت‌الله محمد باقر ترجمه کرده‌اند.

 

جدول بیشترین شمارگان / ترجمه‌ای منظوم از مقتل در صدر

 

ردیف

عنوان

پدیدآورنده

ناشر

سال

تعداد صفحه

شمارگان

نوبت چاپ

1

منظومه عاشورا: شرح دقیق عاشورا بر مبنای معتبرترین منابع و مقاتل تاریخی

شاعر: امید مجد

امید مجد

1397

144

30000

2

2

زیارت عاشورا به انضمام زیارت امینﷲ، زیارت آل‌یس، حدیث شریف کساء و حرز امام رضا (ع)

محمدرضا رضوان‌طلب، علی‌اکبر شریفی
مترجم: حسین انصاریان

آئین دانش

1396

32

20000

2

3

زیارت عاشورا و دعای توسل

سید ضیاء‌الدین تنکابنی

ندای کوثر

1397

32

20000

16

4

سرو آزادگی

اداره‌ کل قرآن، عترت و نماز معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش

مؤسسه فرهنگی منادی تربیت

1396

84

10000

1

5

زیارت ناحیه مقدسه ھمراه با زیارت ناحیه شھدای کربلا و زیارت عاشورا و دعای توسل

رضا مرندی

گلی

1396

128

10000

5

6

زیارت عاشورا

عباس قمی
خطاط: رضا ولی‌زاده

دهقان

1396

48

10000

15

7

زیارت عاشورا: برگرفته از مفاتیح‌الجنان حرم مطھر امام رضا (ع) با ترجمه فارسی

 

به‌نشر

1396

24

10000

2

8

سوره مبارکه انعام به ھمراه طریقه ختم آن به ضمیمه: دعای توسل، زیارت عاشورا و حدیث شریف کساء

سید ضیاء‌الدین تنکابنی

ندای کوثر

1397

160

10000

9

9

زیارت عاشورا، دعای توسل با ترجمه روان فارسی

سیدضیاءالدین تنکابنی

ندای کوثر

1397

32

10000

16

10

حدیث عنوان بصری: با ترجمه مقابل ھمراه زیارت عاشورا

سیدضیاءالدین تنکابنی

ندای کوثر

1397

32

10000

5

11

لبیک یا حسین (ع)

حجت‌الله عابدینی

حافظ‌پژوه

1397

294

10000

2

12

زیارت عاشورا

عباس قمی
خطاط: رضا ولی‌زاده

دهقان

1397

48

10000

14

13

نذر بھشتی برای زائر بھشتی به انضمام زیارت امین ﷲ، زیارت وارث،...

 

به‌نشر

1397

96

10000

1

14

اربعین حسینی: تجزیه و تحلیل عملکرد چھل روزه اسرای کربلا

علی‌محمد بشارتی

مجتمع فرهنگی عاشورا

1396

282

6000

1

15

خورشید بر نیزه: مقتل حضرت امام حسین (ع)

نورالله حسین‌‌خانی

مسعی

1396

608

5000

10

16

سوره مبارکه انعام: ھمراه با دعای توسل و زیارت عاشورا

مهدی الهی قمشه‌ای

قلم و اندیشه

1396

128

5000

3

17

حدیث شریف کساء: زیارت آل یاسین و وارث، دعای فرج، آیه‌الکرسی و آیه «و ان یکاد» ترجمه خوانا و روان، علامت وقف و اعراب‌گذاری کامل

حمید مطیع

ندای کوثر

1396

32

5000

1

18

حدیث شریف کساء: زیارت آل یاسین و وارث، دعای فرج، آیه‍‌الکرسی و آیه «و ان یکاد» ترجمه خوانا و روان، علامت وقف و اعراب‌گذاری کامل

حمید مطیع

ندای کوثر

1396

32

5000

2

19

حدیث شریف کساء: زیارت آل یاسین و وارث، دعای فرج، آیه‌‌الکرسی و آیه «و ان یکاد» ترجمه خوانا و روان، علامت وقف و اعراب‌گذاری کامل

حمید مطیع

ندای کوثر

1396

32

5000

3

20

حدیث شریف کساء: زیارت آل یاسین و وارث، دعای فرج، آیه‌الکرسی و آیه «و ان یکاد» ترجمه خوانا و روان، علامت وقف و اعراب‌گذاری کامل

حمید مطیع

ندای کوثر

1396

32

50

 

 

در صدر جدول کتاب‌های عاشورایی یک سال گذشته براساس بیشترین شمارگان نیز «منظومه عاشورا: شرح دقیق عاشورا بر مبنای معتبرترین منابع و مقاتل تاریخی» که امید مجد ناشر و پدیدآور آن بوده، خودنمایی می‌کند. چاپ دوم این اثر در سال 1397 با شمارگان 30 هزار نسخه منتشر شد. این شمارگان برای یک کتاب آن‌ هم در دوره‌ای که به دلایل مختلف شمارگان بیشتر کتاب‌ها از هزار نسخه تجاوز نمی‌کند، امیدوارکننده است.

امید مجد که برای ترجمه منظوم قرآن شهرت یافته، در زمستان 94 «منظومه عاشورا» را منتشر کرد. شاعر و پژوهشگر این کتاب، منابع مورد استناد خود را «مقتل ابومخنف»، «لهوف، سید بن طاووس»، «شهادتنامه امام حسین علیه‌السلام، محمد محمدی ری‌شهری» و «نرم‌افزار تاریخ امام حسین علیه‌السلام از مرکز تحقیقات کامپیوتری نور» ذکر کرده است.


«منظومه عاشورا»/ امید مجد


ترجمه منظوم مقتل در 115 صفحه و حدود دو هزار و 300 بیت سروده شده است. این منظومه تاریخ را کاملا موجز و با ریتمی تند روایت کرده است. شاید احساسی‌ترین فراز این منظومه، داستان شهادت حضرت رقیه (س) باشد. شاعر در پاورقی یادآوری کرده که این داستان را در منابع معتبر نیافته و به احترام احساسات پاک مخاطبان نقل مشهور را منظوم کرده است. شاید به همین علت، خود را ملزم به نقل دقیق تاریخ نیافته و اندکی آزادانه‌تر شاعری کرده و شعری تأثیرگذار سروده است. به لحاظ زبانی نیز این منظومه هم‌چون دیگر سروده‌های مجد از معیارهای زیبایی‌شناسی کهن فارسی پیروی می‌کند.

اما جدا از این اثر، بیشترین تعداد شمارگان کتاب در رده‌های بالای این جدول، متعلق به مجموعه ادعیه و زیارت‌نامه‌هاست. البته در این بین کتاب‌هایی هم‌چون «سرو آزادگی»، «لبیک یا حسین (ع)»، «اربعین حسینی: تجزیه و تحلیل عملکرد چھل روزه اسرای کربلا» و «خورشید بر نیزه: مقتل حضرت امام حسین (ع)» نیز دیده می‌شود.