با توجه به این‌که شما برای تبلیغات و برگزاری مراسمات دینی بخصوص در ایام محرم و دیگر مراسمات مرتبط با سیدالشهدا علیه‌السلام مدتی را در کشور برزیل بوده‌اید در خصوص وجود حسینیه‌ها و سابقه برگزاری مراسم ولادت و عزاداری‌های حسینی در این کشور توضیحاتی را برای مخاطبان پایگاه تخصصی امام حسین علیه‌السلام بفرمایید.

تشکر می‌کنم از این‌که پایگاه تخصصی امام حسین علیه‌السلام به عنوان رسانه‌ای که به صورت تخصصی در این حوزه کار می‌کند، فرصتی را در اختیار بنده قرار داد. در رابطه با فعالیت‌های تبلیغی و شعائر حسینی در این کشور تقریبا می‌شود گفت که سابقه کار جدی بر می‌گردد به بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، از سوی دیگر، مسلمانان برزیل بیشتر از مهاجرین لبنان، سوریه، عراق، ایران و از کشورهای منطقه خاورمیانه و کشورهای آفریقایی هستند، شیعیان هم بیشتر مهاجرین لبنانی هستند که در دوره‌های مختلف به برزیل مهاجرت کردند.

 

از طرفی فضای این کشور به شدت تحت تاثیر جریان وهابیت است، از این رو مردم برزیل نیز بیشتر با اسلام نسخه وهابی آشنا می‌شوند و به عبارتی بیشتر تحت تاثیر فضای تبلیغات جریان وهابیت هستند و ناگفته نماند که این جریان به لحاظ مالی نیز سرمایه گذاری‌های عظیمی انجام می‌دهد.

 

قبلا با توجه به این‌که شیعیان این سرزمین روحانی نداشتند تا بتوانند فعالیت‌های دینی و مسجد و حسینیه داشته باشند فلذا فعالیت زیادی هم صورت نمی‌گرفت. اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مبلغین زیادی از ایران رهسپار می‌شوند و در برزیل فعالیت‌هایی انجام می‌دهند، شیعیان را دور هم جمع می‌کنند و برای آن‌ها برنامه می‌گذارند و به مرور مساجدی هم برای انجام اعمال دینی ساخته شد. در گذشته شیعیان تقریبا اتفاق و اجتماع بزرگی نداشتند برنامه‌های دینی و مذهبی‌شان هم برگزار نمی‌شد و حتی بعضا مشغول به فعالیت‌های غیر دینی بودند و از هویت خود دور شده بودند اما با همتی که صورت گرفت شیعیان دور هم جمع شدند و سازماندهی شدند. آهسته آهسته به تأسیس مسجد و حسینیه اقدام کردند مثل مسجد «محمد رسول الله» (ص) و «حسینیه امام خمینی» رحمه الله علیه، این‌ها شکل گرفته است و مراسمات دینی و بخصوص ایام محرم را برگزار می‌کنند.
از طرفی فضای این کشور به شدت تحت تاثیر جریان وهابیت است، از این رو مردم برزیل نیز بیشتر با اسلام نسخه وهابی آشنا می‌شوند و به عبارتی بیشتر تحت تاثیر فضای تبلیغات جریان وهابیت هستند و ناگفته نماند که این جریان به لحاظ مالی نیز سرمایه گذاری‌های عظیمی انجام می‌دهد.

 

 


با توجه به این توضیحاتی که بیان کردید بدون شک جریان وهابیت با تزریق منابع مالی و شبکه‌های رسانه‌‌ای به شدت در برابر ترویج مبانی ناب اسلامی و معارف اهل البیت (ع) که برگرفته از آموزه‌های دینی و سیره رسول گرامی اسلام است، مقابله می‌کند. در این چنین فضایی، تاثیر تبلیغات اسلامی در ترویج مکتب حسینی بین مردمان آن سرزمین و ترغیب ایشان به یادگیری معارف شیعه تاکنون چگونه بوده؟ و آیا می‌توان در لابلای اعتقادات و فرهنگ آنان آثار یا مناسکی یافت که بتوان آن را ملهم از فرهنگ و نهضت حسینی دانست؟


با توجه به تلاش‌ها و تبلیغاتی که صورت می‌گیرد بصورت عمومی تبلیغات تاثیرات مثبتی دارد و از سویی اهل برزیل بغضی نسبت به شیعه ندارند. آن‌ها دنبال آشنایی با اسلام  راستین هستند و همین که با تفکرات امام حسین (ع) و قضیه عاشورا آشنایی پیدا می‌کنند بعضا برمی‌گردند و شیعه می‌شوند و با آغوش باز به مکتب تشیع گرایش پیدا می‌کنند. ما حتی از مسلمان‌ها خیلی داشتیم که ابتدا با ابعاد دیگری از اسلام آشنا شده و سپس تاریخ کربلا را خوانده و برگشته و شیعه شده‌اند. قطعا تبلیغات تاثیر بسیار زیادی در گسترش تفکر شیعه و آشنایی مردم با فرهنگ اهل البیت و بخصوص رشادت ها و فداکاری های امام حسین (ع) دارد.

 

از طرفی دیگر بحث آشنایی بومی‌ها با امام حسین (ع) هست. در این خصوص ازطریق فضای رسانه‌ای و فضای مجازی فعالیت‌هایی صورت گرفته است که علاوه بر این‌که باعث تشیع برخی از مسلمانان غیر شیعه شده است همچنین باعث گرایش نخبگان جامعه نیز برای تحقیق و بررسی در خصوص ابعاد مختلف زندگانی سید الشهدا(ع) شده است. تا جایی که بر اساس اطلاعات موجود تاکنون چند نفر تز دکترای خود را در مورد شهادت و شهید و یا کربلا و یا حضرت زینب سلام الله علیها یا امام حسین (ع) انجام داده اند. چند نفر هم سفر کردند به منطقه خاورمیانه اعم از ایران و لبنان و تز دانشگاهی خود را در رابطه با عاشورا تکمیل کردند.


از طرفی دیگر بحث آشنایی بومی‌ها با امام حسین (ع) هست. در این خصوص ازطریق فضای رسانه‌ای و فضای مجازی فعالیت‌هایی صورت گرفته است که علاوه بر این‌که باعث تشیع برخی از مسلمانان غیر شیعه شده است همچنین باعث گرایش نخبگان جامعه نیز برای تحقیق و بررسی در خصوص ابعاد مختلف زندگانی سید الشهدا(ع) شده است. تا جایی که بر اساس اطلاعات موجود تاکنون چند نفر تز دکترای خود را در مورد شهادت و شهید و یا کربلا و یا حضرت زینب سلام الله علیها یا امام حسین (ع) انجام داده اند. چند نفر هم سفر کردند به منطقه خاورمیانه اعم از ایران و لبنان و تز دانشگاهی خود را در رابطه با عاشورا تکمیل کردند.

 

این توضیحات شما می‌تواند نقطه امیدی برای کارهای بیشتر در جهت ترویج مبنای دین اسلام و بخصوص آشنا ساختن مردم ملل مختلف با اهل البیت (ع) باشد. اما نکته مهمی که در خصوص مسلمانان برزیل و بخصوص شیعیان برزیل به ذهن متبادر می‌شود این است که در کشوری با این جغرافیای وسیع و اکثریت مسیحی که به هر حال حساسیت‌های دینی هم از سوی جوامع غربی و بخصوص کلیساها بر روی آن وجود دارد، دوستداران و علاقه‌مندان امام حسین (ع) از نظر گستردگی جغرافیایی و تعداد نفرات و سطح آزادی‌های اجتماعی در برزیل چه اوضاعی دارند ؟

در مورد تعداد شیعیان برزیل آمار دقیقی وجود ندارد اما به طور کلی تعداد مسلمان‌ها به حدود یک و نیم میلیون نفر می‌رسد که از این تعداد تقریبا حدود 150 الی 200 هزار نفر از آن‌ها شیعه هستند اعم از شیعیان مهاجر که بیشتر لبنانی و سوری و ایرانی هستند و تعدادی هم شیعیان بومی هستند که اسلام آوردند و با اهل بیت (ع) آشنا شدند. گر چه شاید آمار دقیق نباشد اما ممکن است تعداد شیعیان بومی چیزی حدود دو سه هزار نفر باشد که این شیعیان در شهرهایی مثل سن پائولو مسجد دارند، مسجد محمد رسول الله (ص) در سان پائولو مسجد علی‌بن‌ابیطالب (ع) و حسینیه امام خمینی (ره) و بقیه شیعیان در شهرهای مختلف برزیل پراکنده هستند؛ بعضی از شهرها 20 خانوار برخی 30 خانوار برخی ده خانوار در شهرهای مختلف پراکنده هستند. در حدود شش مسجد متعلق به شیعیان هست در برزیل و حدود 10 مرکز اسلامی هم در برزیل وجود دارد که این مراکز در هفت هشت سال اخیر ایجاد شده‌اند.
 

 

 

روش‌ها و سنت‌های مرسوم در اجرای شعائر حسینی در این کشور شامل چه مراسماتی ست؟ و این مراسم‌ها چگونه و با چه کیفیتی اجرا می‌شوند؟

در اجرای شعائر حسینی می‌توانیم بگوییم مثل سایر کشورها در برزیل نیز مناسبت‌ها برگزار می‌شود به ویژه در ماه محرم و ایام عاشورا به صورت ویژه و هر سال بهتر و منسجم‌تر از سال‌های گذشته برگزار می‌شود. تقریبا در همه مساجدی که گفتم و مراکز اسلامی مراسم دهه محرم برقرار است و هر سال به لطف خدا روحانیان مستقر در شهرهای مختلف مراسم را به خوبی برگزار می‌کنند، علاوه بر شیعیان مهاجر، اهالی برزیل نیز روز به روز با فرهنگ حسینی بیش از پیش آشنا می‌شوند و نوعا علاقه‌مند به حضور در این مراسم هستند و علاقه‌مند به سینه‌زنی و علاقه‌مند به دانستن بیشتر در مورد تاریخ عاشورا هستند و این رو به گسترش است.

در باب کیفیت برنامه‌ها هم کار به این ترتیب هست که در دهه محرم دعا و سخنرانی و سینه زنی برقرار است و روضه در نقاط مختلف برپاست. همین‌گونه برای کودکان نیز کار می‌شود و تلاش می‌شود که کودکان نیز بیایند و سعی می‌شود بومی‌ها نیز بیایند و خودشان سخنرانی کنند و برنامه‌ها برگزار می‌شود، روضه به زبان پرتغالی نیز وجود دارد سینه زنی و برنامه سخنرانی به زبان پرتغالی اجرا می‌شود و این قطعا باعث گسترش تفکر عاشورایی در بین اهالی اصیل برزیل خواهد شد ان‌شالله.

 

در اجرای شعائر حسینی می‌توانیم بگوییم مثل سایر کشورها در برزیل نیز مناسبت‌ها برگزار می‌شود به ویژه در ماه محرم و ایام عاشورا به صورت ویژه و هر سال بهتر و منسجم‌تر از سال‌های گذشته برگزار می‌شود. تقریبا در همه مساجدی که گفتم و مراکز اسلامی مراسم دهه محرم برقرار است و هر سال به لطف خدا روحانیان مستقر در شهرهای مختلف مراسم را به خوبی برگزار می‌کنند.


خانواده‌های برزیلی کم کم از سنت های شیعیان دیگر ملت های مختلف نیز الگوبرداری می‌کنند. به عنوان نمونه در دهه محرم هر کسی نذری داشته باشد با همان سبک و سیاق عشق و علاقه به ساحت سید الشهدا(ع)، غذا و آش و حلیم درست می‌کنند و در بین عزاداران توزیع می‌کنند و این کار رفته رفته در بین مسلمانان ایجاد فرهنگ می‌کند و حتی عده‌ای از ساکنان برزیل به عنوان خادم در این مراسمات به دیگر مسلمانان و شیعیان خدمت می‌کنند و این باعث می‌شود که پیوند اخوت و دوستی بین شیعیان روز به روز گرم‌تر و مستحکم‌تر شود.

‌از نظر آزادی و این‌که آیا آزادی وجود دارد یا خیر تا به حال از ناحیه دولت مشکلی برای شیعیان ایجاد ایجاد نشده است و مردم آزادانه می‌توانند مراسم دینی خود را برگزار کنند و نهی از طرف حکومت وجود ندارد و در تمام حسینیه‌ها و مراکز اسلامی شعائر قابل برگزاری است.

سوالی که در اینجا به ذهن می‌رسد این است که با توجه به توضیحاتی که درباره بومیان این سرزمین و حضورشان در مراسمات دینی دادید، شناخت بومیان این سرزمین نسبت به امام حسین (ع) در چه اندازه‌ایست؟ و آیا از کشور برزیل زائرانی هم خصوصا در ایام اربعین به زیارت حضرت مشرف می‌شوند؟

با گذشت زمان و کارهای فرهنگی که در خصوص معرفی اهل بیت و بخصوص امام حسین(ع) در این کشور صورت می‌گیرد، مسلمانان بومی این سرزمین نیز با فرهنگ امام حسین (ع) بیشترآشنا می‌شوند به همان اندازه عشق و علاقه آن‌ها نیز بیشتر می‌شود به طوری که در بحث اربعین که اشاره کردید، الان دو سه سالی هست که از برزیل عده‌ای در مراسم اربعین و ان اجتماع باشکوه امت اسلامی شرکت می‌کنند. علاوه بر شیعیان مهاجر، از بومیان نیز عده ای که امکان حضور در عراق را داشتند در دو سال گذشته رفتند و در پیاده‌روی اربعین شرکت کردند و اتفاقا خیلی علاقه‌مند نیز هستند.

علاوه بر این در  سال گذشته چندین نفر از مسیحیان برزیل نیز در مراسم بزرگ راهپیمایی اربعین در کشور عراق حضور داشتند ، عده‌ای هم که نتوانستند شرکت کنند هزینه زیارت را فراهم کردند و جهت پذیرایی از زائران اربعین نذری ارسال کردند تا در مسیر کربلا تا نجف برای عده‌ای که آن‌جا به زیارت رفته‌اند توزیع شود و امیدواریم این فرهنگ را نیز بتوانیم گسترش بدهیم.