به گزارش کرب‌و‌بلا به نقل از شفقنا، محمد قاسم‌پور، کارگردان مستند «صحنه آخر» که با تهیه‌کنندگی کیوان مهرگان در جشنواره سینما حقیقت رونمایی شد، درباره انگیزه ساخت این مستند، توضیح داد: بستر این مساله به عقاید من برمی‌گردد و انتخاب این موضوع به سوژه برمی‌گردد. این‌که چرا این قصه را انتخاب کردم، هدیه طبیعت و شرایطی است که من در آن پرورش پیدا کردم.

او گفت: در اطراف همه ما کلی اتفاق رخ می‌دهد، به طور مثال من به واسطه جنوبی بودن، مذهبی بودن و داشتن دوستی که این قصه را تعریف کرد، باعث شد این فیلم را بسازم؛ همه این موارد باعث می‌شود یک داشته و پیش‌زمینه‌ای پیدا کنم و این فیلم به نوعی هدیه محل تولدم به من است.

این مستندساز درباره قابلیت‌های تعزیه برای ساخت مستند، عنوان کرد: تعزیه یک هنر سنتی و ایرانی است؛ خودش هم به نوعی می‌گوید که از من حرف بزنید چون من تنها هنر این قصه هستم و هنرمندان باید در مورد من فیلم بسازند، اتفاقا در این مورد هم فیلم‌های زیادی ساخته شده از استاد تقوایی تا بقیه به این موضوع پرداختند.

قاسم‌پور ادامه داد: اما فکر می‌کنم چیزی که باعث شد من در مورد تعزیه فیلم بسازم، درام داشتن داستان، گزارشی نبودن، داشتن کشمکش و قرار گرفتن دو گروه در مقابل هم بود. همه چیزهایی که ما در مورد دراماتیزه کردن یک موضوع و تبدیل آن به یک قصه جذاب نیاز داریم، در این موضوع وجود داشت.

کارگردان مستند صحنه آخر درباره قصه این فیلم، عنوان کرد: در اهواز یک تعزیه‌ای سال‌هاست اجرا می‌شود و صحنه آخر در این فیلم اتفاق نمی‌افتد یعنی لحظه بریدن سر امام حسین علیه‌السلام در قتلگاه اجرا نمی‌شود چون مردم داخل قتلگاه می‌روند که مانع شمر شوند و امام را نجات دهند. بخشی که این مساله را درام می‌کند خواست عده‌ای در هیئت امناست که می‌خواهند این اتفاق هر طور شده بیفتد و صحنه آخر اجرا شود؛ این دو طیف با هم در تضاد و تقابل هستند.

او تاکید کرد: ما با شمر و تردیدهای نقش او به پیش می‌رویم. تبعات بازی کردن صحنه آخر، تقابل این دو جناح، تردیدها و استرس‌های بازیگر نقش شمر و تاریخچه اجرا نشدن صحنه آخر در مجموع قصه فیلم را می‌سازد.

قاسم‌پور درباره چگونگی نزدیک شدن به این سوژه با توجه به کلیشه‌ای شدن برخی موضوعات مذهبی تصریح کرد: مردم نسبت به کلیشه، بی‌هنری، دروغ، اغراق و آن‌چه که نیست و می‌خواهیم القا کنیم، خسته شدند. مردم بیشتر از تمام مسئولان، به امام حسین (ع) و مذهب اعتقاد دارند. من سعی کردم این فیلم یک روایت هنرمندانه داشته باشد. این فیلم یک هدیه از سوی مردم اهواز به من است؛ فکر می‌کنم به همین دلیل است که این فیلم در بخش کوتاه از بین 500 فیلم جزو 40 فیلم برگزیده شده است.

این مستندساز افزود: حتی کسانی که عقیده مذهبی جدی هم ندارند، با من فیلم را دیدند و این فیلم را به لحاظ هنری و دراماتیک پسندیدند. چون قصه تعریف می‌کند؛ مخاطب این فیلم، همه هستند و هر کسی این فیلم را ببیند و دوست داشته باشد، برای من یک برد حساب می‌شود.

قاسم‌پور با بیان این‌که روایت فیلم بیشتر به حواشی پرداخته تا خود تعزیه، گفت: اولین کاری که سعی کردم اتفاق بیفتد، داشتن یک روایت جذاب است؛ دوم سراغ گزارش گرفتن نرفتم، سوم خود تعزیه را کمتر می‌بینیم و بیشتر حواشی این ماجراست. تلاش کردیم تا هر چیزی که مردم در اتفاقات مختلف آن را پس می‌زنند، در این فیلم نیاوریم؛ مثل اتفاقات و دیالوگ‌های تکراری، حرف‌های غیر قابل باور یا در قصه گفتن سراغ ماورا و خرافه نمی‌رویم.

او با اشاره به مساله خرافه بیان کرد: سعی کردیم در خود قصه خرافه نداشته باشیم و هر چه قصه هم جلو می‌رود ارتباط‌های انسانی و اتفاق‌های ملموس را می‌بینم و از هر گونه اتفاقات خارج از عقل و ماورایی دوری می‌کنیم. در فیلم دلیل می‌آوریم که چرا مردم اجازه نمی‌دهند صحنه آخر اتفاق بیفتد و به این سوال پاسخ داده می‌شود.

این کارگردان در پایان اظهار کرد: من فکر می‌کنم باید فیلم خوب ساخت و چه بهتر که فیلم مذهبی خوب ساخت؛ فیلم خوب با هر مضمونی مخاطب خودش را دارد. در ذات مردم باورهای مذهبی به شدت قوی هست و کسانی مسئول این دین‌زدایی هستند که سعی دارند رو به خرافه، قصه‌های تکراری و ریا حرکت کنند و این موارد را به مردم نشان دهند.